Biblia Gutenberga na stałe w Pelplinie – niezwykłe dziedzictwo w nowej odsłonie
28 marca 2025 roku w Muzeum Diecezjalnym w Pelplinie odbyła się uroczysta inauguracja stałej ekspozycji jedynego w Polsce egzemplarza Biblii Gutenberga. To wydarzenie stanowiło ważny moment nie tylko dla muzeum, ale również dla miłośników historii i dziedzictwa kulturowego. W uroczystości wzięli udział duchowni, naukowcy, badacze oraz przedstawiciele lokalnych władz.
Pelplińska Biblia Gutenberga, drukowana w latach 1452–1455, to jedna z zaledwie 17 dwutomowych egzemplarzy, które przetrwały w całości do naszych czasów. Wcześniej była udostępniana publiczności jedynie kilka razy w roku z uwagi na konieczność zapewnienia jej odpowiednich warunków przechowywania. Teraz, dzięki nowoczesnej gablocie wyposażone w czujniki monitorujące stan księgi, zabytek może być podziwiany na stałe.
Podczas wydarzenia biskup pelpliński Ryszard Kasyna podkreślił znaczenie wynalazku Gutenberga w kontekście szerzenia Słowa Bożego. Wyraził także wdzięczność dla poprzednich pokoleń duchowieństwa diecezji chełmińskiej, które przez wieki dbały o zachowanie tego unikatowego dziedzictwa.
Dyrektor Muzeum Diecezjalnego, ks. Krystian Feddek, zaznaczył, że stała ekspozycja Biblii to efekt lat badań i konserwacji. W ramach prac konserwatorskich, prowadzonych przez międzynarodowy zespół naukowców, udało się dokładnie przeanalizować strukturę dzieła. Eksperci odkryli, że egzemplarz pelpliński jest prawdopodobnie pierwszym, jaki zszedł z prasy drukarskiej Gutenberga. Potwierdza to liczba błędów w tekście, specyfika mocowań oraz stan papieru. Badania pozwoliły także poznać skład farby użytej przez Gutenberga, w której wykryto obecność ołowiu, miedzi i sykatywy.
Naukowcy odtworzyli również historię materiałów użytych do stworzenia Biblii. Ustalono, że drewno na okładziny pochodziło z Lasów Oliwskich, należących do cystersów oliwskich. Mimo burzliwych losów, księga przetrwała niemal w całości – brakują w niej jedynie trzy karty drugiego tomu.
Przed powrotem do Pelplina Biblia była przez sześć tygodni prezentowana w Muzeum Narodowym w Warszawie, co spotkało się z ogromnym zainteresowaniem zwiedzających. Teraz, dzięki stałej ekspozycji w Muzeum Diecezjalnym, każdy będzie mógł podziwiać ten bezcenny zabytek piśmiennictwa i zgłębiać jego historię w nowoczesnej przestrzeni wystawienniczej.
Zwieńczeniem projektu badawczego było wydanie specjalnej publikacji podsumowującej przeprowadzone analizy i odkrycia. Dzięki niej historia pelplińskiej Biblii Gutenberga zostanie jeszcze lepiej poznana i doceniona przez kolejne pokolenia.
Wyświetlono: 147
